Restauratie van een A. Lanternier - Limoges popje

Zo kocht ik dit popje (van ongeveer 50 cm) bij Marjan en Luuk Stille, een betrouwbaar adres voor vooral Frans antiek in Drenthe. Ze had behoorlijk wat (bij aanschaf bekende) mankementen.

Haar hoofd was los, — ze is (waarschijnlijk) altijd op een heel eenvoudige manier geelastiekt geweest: met een soort ring aan het elastiek van de armen. Die ring zat nog in het lijf.

Verder had ze afgebladderde handjes, aan het linkerhandje ontbraken middel- en wijsvinger, en aan het rechterhandje de ringvinger. In de foto is trouwens ook te zien dat elk deel van het lijfe is gemerkt met een "K":

Pruikje en kopdeksel waren verdwenen, aan het hoofdje kleefde nog wat restjes haar, daarmee was niets aan te vangen dan het erafweken en eruitopmaken dat ze vroeger een donkerbruin pruikje heeft gehad.

De armkommen waren gedeeltelijk verpulverd... het karton was bezig met tot stof vergaan, de armen opnieuw elastieken zou onmogelijk zijn: de spanning van het elastiek zou de kommen meteen stuktrekken:

Het hoofdje is helemaal onbeschadigd, op een millimeter-chipje bij het oorbelgaatje na dan. Wel is het hoofdje niet helemaal symmetrisch — zou de mal niet symmetrisch zijn geweest...? Het linkerwangetje lijkt een fractie groter —(iets wat me trouwens wel vaker opvalt in foto's van Franse poppen.) Ook zijn er in de kleurbrand in de oven wat onregelmatigheden ontstaan, spikkeltjes in de wenkbrauwen, een nauwelijks zichtbaar streepje naast de mond.

Maar wàt een uitstraling!

Franse poppen uit het begin van de twintigste eeuw hebben gewoonlijk heel zware, lage, bijna doorlopende wenkbrauwen. Sympathiek, voor mensen die altijd aan het epileren zijn, alleen eh, ze doen me soms aan Bert van Ernie denken ;-)

Welk merk dit popje had, was slecht leesbaar. Inderdaad, in de foto is te zien hoe het merk leesbaarder wordt door het contrast in de foto te verhogen:

Uit het  AL & Cie (en de opbouw van de markering met Fabrication Francaise in een kader) is op te maken dat het een pop van de Firma Alfred Lanternier is. De maat is "8", ook de voorzijde van de kopmal, onderaan de hals, is gemerkt met een (gedeeltelijke) "8".

De markering 'Cherie', de typenaam van de pop, die voor de maat (8) staat, lijkt zelfs bijna uit de mal te zijn gesleten: om de sporen daarvan te zien, moet ik het contrast heel sterk verhogen, maar na enig zonderzoek is het mij duidelijk, dit is een Cherie van Alfred Lanternier. Een vergelijkbaar popje is ook zo gemerkt, maar dan duidelijker.

Alfred Lanternier was een porseleinfabrikant in Limoges, destijds zeer bekend om zijn servieswerk. Poppen is de firma pas later gaan maken, sommige boeken spreken van vanaf 1915(engels), anderen dateren de poppenfabricage van Lanternier als 'gedurende de eerste wereldoorlog (franstalig)'. Volgens sommige sites zou Lanternier tussen 1914 en 1924 poppenhoofdjes geproduceerd hebben voor de SFBJ-poppen (franstalig).

Hoewel ik weinig over het lijf (en over de gehele pop..) kon vinden, vermoed ik dat het lijf origineel bij de pop gehoord heeft. Allereerst zie je deze lijven bij Franse poppen vaker, en dan vooral bij kleinere franse poppen. Wanneer deze poppen worden aangeboden op een 11-delig Duits lijf, staat er vaak bij "niet het orignele lijf" of iets van die strekking. Bij het kleine aantal Lanternier-Limoges-Cherie-poppen dat ik Googlend heb kunnen vinden dat op een 5delig-lijfje als dit stonden, werden dergelijke beperkingen niet vermeld.

Enfin, even lenig als een popje met een 11-delig lijf zal ze dus nooit worden, maar: een origineel lijf heeft ze waarschijnlijk wel :-)

Hier volgen foto's van de restauratie.
Allereerst zijn de hals en de armkommen versterkt, vooral met houtlijm. De houtlijm bindt de verpulverende kartonvezels.

Bij andere poppen, zoals de Heubach, de SFBJ-looppop en de Metzler-pop, heb ik dergelijke delen versterkt met milliput (en papiermachee-pulp.) Maar hier was nog zoveel van het oorspronkelijke karton aanwezig, dat ik dat zoveel mogelijk wilde restaureren en niet wilde bedekken met Milliput:

De beenverbinding voelde nog zo sterk, dat ik die heb gelaten zoals 'ie was, en alleen de plekken waar de verf was weggesleten heb bijgewerkt.

De bladders van de handen heb ik teruggeplakt met houtlijm:

Op de plekken van de ontbrekende vingers heb ik spelden geprikt. De handen zijn van een ander materiaal dan het lijfje en de armen. Het lijkt meer op spaanplaat dan op karton, en zo te zien zijn de handjes bij de polsjes met karton aan de armpjes gelijmd — maar gelukkig is de verf daar nog zo goed intakt, dat ik het niet precies kan zien hoe de verbinding is ;-)

In elk geval kreeg ik de spelden nauwelijks in het composite van de handen, ik verboog makkelijker de spelden dan dat ze erin wilden.

Na het op maat knippen.....

......heb ik de vingertjes gemaakt van een heel klein beetje Milliput. Ook heb ik Milliput aangebracht op de plekken waar de verf was weggebladderd:

Eerder bleek me dat Milliput slecht bij te werkenis als het eenmaal hard is. Daarom heb ik deze keer all overtollige Milliput weggepoetst met water en wattenstokjes:

Vervolgens heb ik de Milliput geschuurd met grof en fijn schuurpapier:

De Milliputplekken en de plekken waar de verf ontbrak, heb ik geschilderd in zoveel mogelijk dezelfde kleur als de rest van het lijfje — en dan zo dat ik zo min mogelijk bestaande verf overschilderde. Alleen was het resultaat na het drogen van de verf.... Te Donker:

Dat werd dus.. opnieuw schilderen...

En met vernis, met een beetje mosterkleur erdoor, proberen de glans en vergeelde lak na te bootsen:

Het elastieken was ....lastig! Hoe krijg je een hoofdje veilig aan de armen..? De oude ring wilde ik niet zonder anker gebruiken. Het kopanker heb ik gezaagd van een hele grote houten kraal, de ankertjes voor de armen heeft Edwin voor me gezaagd :-)

Heel strak wilde ik het niet doen vanwege het kwetsbare lijfje, maar te los elastiek wilde ik ook weer niet, een los hoofdje kan zomaar scheefzakken en breken.

In het hoofdje heb ik naast het houten anker, ook een ring gebruikt om het elastiek stevig vast te zetten:

Het resultaat:

Het ontbrekende kopdeksel heb ik -tijdelijk-  vervangen met een zelfgemaakt kopdeksel van papiermachee (ik moet nog 'ns een goed 'kopdeksel-adres' vinden :-))

En dan de vraag welk pruikje ze krijgt..... Qua maat past haar het beste een eenvoudig Chlorex-pruikje:

Deze lange rode (synthetische) krullen staan ook leuk:

Of deze donkere (synthetische) pijpekrullen... het pruikje zit een beetje gek..:

Toch maar even het kortharige Chlorex-pruikje gekozen. Ik kom vast wel eens een mooie en echt oud pruikje tegen.

In deze foto heb ik gemarkeerd welke vingers gemaakt zijn:

En zo zit ze dan nu, in haar eigen kleertjes, gewasen en gestreken, in onze woonkamer:

Een naam heeft ze nog niet. Maar misschien is Noëlle wel een heel passende naam voor deze Française... Aangekleed op de dag voor Kerst, en op de Marktplaatsfoto zat ze in de eerste sneeuw :-)

Hartelijke groetjes en héél fijne dagen gewenst,
Jolie