Topic: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Lieve Mensen,
Hier volgt weer een verslag!

Deze restauratiefoto's heb ik gemaakt van 19 september tot en met 28 september 2019.

Het is een beetje een lang en wat technisch verhaal geworden ;-) Maar daar waren de problemen van deze pop ook wel naar:

Voor:
https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/000_Hoofdje_IMG_4443.jpg

en na:
https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/043_matrozenpakIMG_3387.jpg

Ik zal het verslag in delen posten.

Hartelijke groetjes,
Jolie

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Afgelopen zomer zag ik op Ebay deze gebroken Franse karakterpop, malnr 251. De advertentie liet ook foto's zien van vóór de breuk:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/000_markering_nogheel.jpg

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/000_nogheel_.jpg

En wie doorbladerde, zag de erbarmelijke hoop scherven die de pop geworden was:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/000advertentie_sfbj251.jpg

Ik besloot de pop te kopen, de prijs was tenslotte aan de staat aangepast :-)

Bij aankomst kwam het hoofdje zo uit de -zorgvuldige- verpakking:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/000_Hoofdje_IMG_4443.jpg

Het lijf (type Jumeau) lijkt op het eerste gezicht in een redelijke staat, met wat ooit gerepareerde verfbladders:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/001_lijf_IMG_4439.jpg

...al was op de oorspronkelijke Ebay-foto van vóór de breuk al wel te zien dat er loszittende verf was:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/028_schadehandvoorbreukal_.jpg

Wat ingezoomd op de loszittende verf:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/002_schade2egezicht_IMG_4491.jpg

Bij het uitpakken van de scherven blijken er 3 oren aanwezig :-) (deze waren ook al te zien op de Ebay-advertentie, trouwens.)
Bij de aankoop van een gebroken pop, moet je altijd maar hopen dat àlle stukken nog aanwezig zijn, maar hier waren er in elk geval enkele extra...

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/003_start3oren_IMG_4444.jpg

Gelukkig zijn de scherven die samen het gezichtje vormen, vrij groot...:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/004_scherven_start.jpg

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Het handigste is om te beginnen met de stukken die het gezichtje vormen.

De eerste stukjes komen vaak het beste op hun plek, gaandeweg ontstaat er een minimale verschuiving. En zo komt die "verschuiving" op het achterhoofdje, onder de pruik, terecht:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/005_GroteStukken_opvallen_IMG_4445.jpg

Ik heb de scherven tegen elkaar gezet met zo min mogelijk*) secondenlijm. Secondenlijm die nog even verschuifbaar is, dus elke scherf heb ik vrij lang staan vasthouden. (Telefoons uit of negeren, is een goede tip hierbij... :-))

*) Zo dun mogelijk lijm, want anders komt het "uit" de barsten en maakt het "afstand" tussen de scherven.

Waar ik extra steun nodig had om de scherven te laten drogen, heb ik verwijderbare kinderklei gebruikt (het rode spul dat je onder de breuk ziet:)

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/006_kinderklei_steun_IMG_4446.jpg

Kleine stukjes op hun plek zetten:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/007_kleine_IMG_4447.jpg

Gelukkig! Het gezichtje is compleet...:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/008_Gezichtje_IMG_4448.jpg

Met elastiek kun je de gelijmde delen telkens laten drogen:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/009_elastiek_IMG_4455.jpg

Ik merkte dat de lijm ondanks de dunne laag en het type 'seconden-lijm' een tijdje vervormbaar bleef. Dat is héél handig, maar je hebt het elastiek (of een andere vorm van steun) echt nodig om te voorkomen dat de scherven scheefzakken.

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/010_kleinestukjesover_IMG_4456.jpg

Rond de halsopening, waar het hoofdanker in komt en kracht op zal zetten, bleef een gat en wat kleine stukjes over; ik heb hier heel lang op gepuzzeld :-)

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/011_laatstekleinstukjes_IMG_4464.jpg

Drogen met veel elastiek:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/012elastiek_IMG_4461.jpg

De pruik die bij de pop zat, bleek niet de oorspronkelijke pruik die op de oudere foto's stond, maar een (te) kleine:
https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/013_tekleinepruik_IMG_4463.jpg

Ook het kurken hoofddeksel ontbrak, die laatste wil ik nog bijkopen bij Het Berenstoepke, maar ik zag ze (even) niet op de site.

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

De halsopening heb ik versterkt met Milliput. Er komt kracht op het hoofdanker te staan, en met zoveel kleine stukjes, verdwenen gruis, minischerfjes (en licht dat door de gaatjes komt) leek het me te zwak zonder Milliput:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/014_milliput_hals_IMG_4471.jpg

Omdat ik de scherven zo droog mogelijk (met zo min mogelijk lijm) heb geprobeerd vast te zetten, heb ik de binnenzijde van het hoofd voorzichtig ingesmeerd met houtlijm op waterbasis:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/015_Lijmenmilliput_IMG_4476.jpg

Dit is verwijderbaar, en voldoet zo iets beter aan de restauratie-ethiek, die voorschrijft dat een restauratie verwijderbaar moet zijn. (Als ik ergens een opleiding kon volgen.... Misschien vind ik die ooit nog, een mens moet wensen over houden :-))

Voor mij is de houtlijm op waterbasis een experiment, ik hoop dat het sterk genoeg is, blijft, in combinatie met de stukjes rond de halsopening die met milliput zijn vastgezet:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/016_binnezijde_houtlijm_IMG_4474.jpg

Ook het ontbrekende stukje heb ik teruggeplaatst, precies op de plek waar het zat. Dit diende om te voorkomen dat de ogen "verder / te ver" dicht zouden klappen:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/017_stokje_ogen_IMG_4477.jpg

Wimpers heb ik aangebracht met verwijdebare, op waterbasis, lijm. Gelukkig, want ik zag pas na het plaatsen dat Het Berenstoepke nu ook echt haren wimpers verkoopt! :-) Hoe lang heb ik daar wel niet naar gezocht.

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/018_wimpers_IMG_4480.jpg

De breuklijnen heb ik minimaal op kleur gebracht, met waterbasis-verf, de restjes, dus wat op het gekleurde porselein terecht kwam, heb ik verwijderd:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/019_verfweghalen_IMG_4482.jpg

In deze foto kun je het verwijderen van overtollige verf beter zien:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/020_verfverwijderen_IMG_4485.jpg

Waar de Milliput zichtbaar was, was uiteraard extra verf nodig:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/021_mengen_IMG_4488.jpg

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Oh, wat ben ik blij! :-)
Het gezichtje lijkt weer 'op zichzelf'....:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/022_hoofdje_IMG_4507.jpg

Dan de schade aan de lak van het lijf.... Daar is in een ver(?) verleden al eens een poging tot herstel begonnen, die niet erg goed is uitgepakt:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/022_lakbasrt_moeizaam_IMG_4489.jpg

Ook aan het been is dat te zien. Ik begrijp het wel, verf lost snel op. Zodra je lak of wat dan ook toevoegt, kan de originele verf oplossen of juist evrder loskomen.

Hier zou ook ik echt een opleiding voor moeten volgen, dit is zó'n gepuzzel. Welk middel kun je gebruiken, en welk niet...? De ingredienten staan lang niet allemaal op de flesjes lijm en lak.

Nu heb ik in mijn opleiding nog wel geleerd om "konijnenlijm" en schellak (aan) te maken. Maar op poppen heb ik die (antieke) techniek nog niet gebruikt: het wordt snel zo gelig. Of, zoals wij het leerden, gebruikten we spiritus in de schellak, en spiritus heeft een blauwe kleurstof. Het gaf destijds een groenige waas...
Of dat hier zou helpen?
Ik heb het (nog) niet geprobeerd.

Eerst maar eens een inventaris:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/023_lakbarstbeen_IMG_4490.jpg

Ook aan de heupkom zitten laklaagjes los:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/025_heupkom_IMG_4502.jpg

Aan de handen...:
https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/024_schadehand_IMG_4498.jpg

Hier zijn verschillende losse lagen te zien:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/026_verflagenhand_IMG_4506.jpg


https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/027_schadehand_IMG_4505.jpg

Zoals gezegd, dit was vooraf in de advertentie te zien. Hierdoor weet ik ook zeker dat het lijf bij deze pop ook echt bij deze pop gezeten heeft, de schade is identiek.

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/028_schadehandvoorbreukal_.jpg

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Bladders vastzetten met houtlijm op waterbasis leek enigszins te werken, maar ik zag wel dat er verf oploste... :-/ *Elk* contact met vocht leek de oude verf slecht te doen... :-/

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/029_Bladders_IMG_4511.jpg

Het vastzetten werd dus niet heel erg mooi... ik had het gevoel dat mij hetzelfde overkwam als de eerdere poppendokter die zich aan deze verflaag-barst waagde: het werd een beetje "viezig":

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/030_nogniet_IMG_4513.jpg

Ik wilde de pop pertinent niet helemaal overschilderen. Dat vind ik zonde van de delen die niet zijn losgekomen. Ja, het oppervlak is doorleefd, maar dat wilde ik graag zo houden. Ik heb dus heel voorzichtig hier en daar wat geschuurd en geplamuurd. Dat was heel tijdrovend, om dat zo voorzichtig en beperkt mogelijk te doen: zo weinig mogelijk plamuur, en alleen op plekken waar de lak echt loszat:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/031_tochschuren_IMG_4524.jpg

Waar ik hele dunne laagjes verf in de zo juist mogelijke kleur aanbracht, heb ik de verf (kort!) gefohnd. Ik weet niet of dat slim is, (kan oud materiaal tegen warmte...?) maar ik wilde de pop zo min mogelijk nat maken. Het werkte, na vele dunne laagjes (kleur die donkerder opdroogt... grrrrr...) kreeg de pop steeds meer een stevig oppervlak dat aansloot bij de origineelgebleven delen:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/032_dunnelaagjesfohnenIMG_4527.jpg

Hier ziet u de boosdoener, de vermoedelijke veroorzaker van het ongeluk. Houtworm in het hoofdanker... :-O

(ik vermoed dat dit houten anker zó poreus geworden is, —ik zag het eerst voor kurk aan— dat het is gebroken, en het hoofd daarbij van de pop is gevallen. Andere schade of houtwormsporen heb ik niet kunnen vinden.)

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/033_AnkerHoutworm_IMG_4536.jpg

Ik heb een nieuw anker gemaakt van een houten schijf, en het originele haakje:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/034_nw_anker_IMG_4542.jpg

Op een schijfje vilt heb ik het anker in het hoofd geplaatst:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/035_binnenzijde_anker_IMG_4548.jpg

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Gelukkig zat het originele elastiek nog in het lijf, en kon ik het opmeten:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/036_maatelastiek_IMG_4492.jpg

In het lijf zat een haak, om het elastiek van de benen aanvast te maken.

Die haak kon echter onmogelijk de haak van het anker bereiken. Wat hier gezeten heeft...? Ik heb het niet kunnen vinden in de boeken, terwijl daar toch röntgenfotos van poppen in staan ;-)

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/037_elastiek_ankerhaak_IMG_4547.jpg

Uiteindelijk heb ik extra elastiek gebruikt. Beide haken (hoofdanker en de haak in het lijf, waar ook het beenelastiek aan haakt) zitten met elastiek aan elkaar.
Maar ik heb ook extra elastiek gespannen van de benen rechstreeks naar het hoofd-anker. Waarom? Ik vertrouwde de verbinding niet ;-} En deze elastiekwijze stond ook (wel) in het SFBJ-boek.

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/038_Extra_elastiek_IMG_4625.jpg

Ik zie vaak in oude poppen dat het elastiek genaaid is, die techniek heb ik hier ook geprobeerd te gebruiken, en dan om een knoop:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/039_Extra_elastiek_IMG_4628.jpg

Oh wat is de pop leuk! :-)
(Ik weet niet of ik zelf verwacht had dat het zou lukken :-)
Je bent —met zoveel schade— toch altijd bang dat er stukken ontbreken of iets "beyond repair" is geraakt :-))

En wat is het een gróte pop, vergelijk maar met de (inmiddels) 14jarige jongste dochter:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/040_MaatmetRosalie_IMG_4560.jpg

Het elastiek en de verstevigde hals is weer sterk genoeg om de pop in een standaard te laten staan:

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/041_Klaar_IMG_3350.jpg

Het eigen jurkje kan ook weer aan...

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/042_EigenJurk_SFBJ251.jpg

....maar is het met zijn rode krullen nu niet meer een jongetje geworden...?

https://welkepopisdat.nl/afbeeldingen-Forum/SFBJ251/043_matrozenpakIMG_3387.jpg

Het patroon voor het Matrozenpak verschijnt volgende maand in het Winternummer van het tijdschrift Poppen en Teddybeer, in een artikel over de Franse karakterpoppen van SFBJ :-)


Hartelijke groet,
Jolie

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Wat een werk is dat geweest Jolie! En dat zie ik nu pas! Een heel gepuzzel.
Het is een prachtig jongen geworden en dat matrozenpak staat hem heel stoer!
Het winternummer van Poppen & Teddy-Beer heb ik gemist, het lentenummer heb ik al.
Leuk die foto: Rosalie met de pop. Knappe dochters heb je hoor. Intussen heb ik mijn dochter aan de telefoon gehad en sta dus al heel lang ingelogd!

Hartelijke groetjes van Durvina

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

O wat zag ze er uit en wat een werk heb je er aan gehad, zeer knap hoor.
Het is nu wel een hele mooie grote pop. Ik vind het geweldig, super!!!!

Re: Restauratie van een SFBJ (Unis France) 251

Ha Durvina en Tonie, Wat ontzettend leuk om te horen, dank jullie wel!!

Wat zijn de tijden plotseling veranderd....!
Ik wens iedereen heel veel Sterkte en ALLEGOEDS in deze vreemde tijd!!
Hartelijke groet,
Jolie