Restauratie van een grote 156-12 1/2 Simon-Halbig/Adolf Hülß Waltershausen uit ± 1926. Kortom: Paula, een peuter van 90 jaar :-)
Vlak voor we besloten om ons huidige huis te kopen, kocht ik dit popje. Inmiddels is dat alweer... drie jaar geleden... ;-} Zoveel tijd zat er in het hele proces. Van onderhandelen, alles stilleggen, inpakken, verbouwen, langzaamaan verhuizen, inrichten, oude huis verkopen, enz :-}
Zo kwam ze destijds bij ons aan:
Ik kocht het bij een ànder popje, dat in een veel betere staat is. Dit popje had losgeraakte flirtogen, en die had ik nog nooit hersteld. Leek me een leuke uitdaging. Ook had het flinke barsten in het gezicht.
Voor een pop met een kleine prijs is dat geen probleem, maar de breuken bleken erger dan ik dacht, en vooral: slechter gelijmd dan ik dacht.
Het het hoofd was bedekt met lijm van minstens drie soorten. Bison-kit, schellak-achtige lijm en.... secondenlijm.
In de zestig uur tussen de eerste lijmverwijdering en het laatste haardunne penseelstreekje op de barsten van dit popje heb ik vaak verzucht: secondenlijm zou verboden moeten worden. ;-} Daarover later meer.
Schellak en kook-/of beenderlijm, kom ik wel vaker tegen op en om kopdeksels; mogelijk lijmde men vroeger hiermee het dekseltje en pruikje op het hoofdje.
Deze goede negentiende eeuwse middelen lossen op in warm water, in alcohol en laten zich verwijderen zonder al te veel schade. Wel ziet de binnenzijde van pruikjes er vaak heel vies uit door bruine resten van deze lijmsoorten.
Anno-nu zou ik pruikjes helemaal niet vastlijmen, maar in elk geval laten deze middelen zich zonder schade van het porselein verwijderen :-)
Maar dan de secondenlijm.... (ik gebruik het zelf ook veel..... Zo raden veel boeken het ook aan!)
Secondenlijm is aanvankelijk transparant, en dan zie je 'niets dan een glimmende plek.' Zo'n glimmende plek kan al hinderlijk zijn, maar na verloop van tijd wordt de lijm vies, of verkleurt 'ie.. :-}
Dat ging m'n 10-jarige dochter Rosalie me ook uitleggen bij het zien van dit hoofdje, alsof ik het gezichtje zo gelijmd had.. ;-) ;-)
Na het schoonmaken van dit gezichtje, bleek de secondenlijm rijkelijk uitgesmeerd over wangetjes en kinnetje....
Vast heel goed bedoeld, van de toenmalige reparateur. En ja, het hield de stukken bij elkaar, waardoor de pop niet in de vuilnisbak terechtkwam, of incompleet bewaard bleef.
Maar nu, viesgeworden, leverde het me meer werk dan ik verwacht had om te verwijderen. Secondenlijm lost alleen (een beetje, en langzaam) op in aceton. En aceton verdampt heel snel, dus... (Denk aan dagen ramen open en een acetondamp ;-})
Onder de kleding, schattige wollen babykleertjes, deels handgemaakt, deels van een oud DDR-merk, bleek de pop ronduit vuil. ZO-veel stof, het leek wel zand! Dat was het niet hoor, het was allemaal stof.
Om de pop te sparen heb ik dit verwijderd met de stofzuiger, met een borstelmondstukje. Lak kan kwetsbaar zijn, en zodra je het natmaakt, neem je ongewild een laagje lak mee. Of trekt het vuil in de lak...
Onder het stof kwam een keurig lijfje onbeschadigde poppenvoetjes tevoorschijn, compleet met de rode lijntjes die de teentjes oorspronkelijk markeerden:
Het lijfje is geen gewoon babylijf, maar een sta-babylijf. Het popje kàn op haar eigen voeten staan: (ik heb het geprobeerd, het kan inderdaad, maar nu ze gemaakt is herhaal ik het niet voor de foto, straks heeft ze nog meer barsten ;-) ;-))
De grote vlakken secondenlijm op het porseleinen gezichtje, heb ik geweekt in nagellakremover. "Zonder aceton", stond er op, maar er zit natuurlijk ander oplosmiddel in.
Op het synthetische doekje heb ik met een kwastje de remover aangebracht, en dat telkens weer laten inwerken:
Daarna heb ik met een plastic spateltje, zo'n niet-scherpe die je bij kinderklei krijgt, de lagen secondenlijm van het hoofdje gekrabd:
Natuurlijk kun je een stalen mesje kiezen, maar.... wat als je daarmee het porselein van het gezichtje beschadigt?
Ik heb ook overwogen om het hele hoofdje te 'weken' in een bak warm water met zeep, en zo alle geplakte naden los te halen, en de scherven van het gezichtje opnieuw te plakken. En dan met mìnder lijm ertussen.
Het gevaar van het loshalen van de geplakte delen, is dat je meer stukmaakt, dan er al stuk is: er kunnen chipjes van de breuklijnen loskomen, haarlijnen kunnen losknappen en echte breuken worden. En wàt als het niet lukt om alle secondenlijm te verwijderen, zonder de breuknaden te beschadigen?
Ook was het ooglidmechaniekje nog helemaal goed en op z'n plaats, net als het bewegende tongetje. Die had ik dan ook moeten verwijderen.
Na veel wikken en wegen heb ik maar besloten de geplakte naden te laten zitten, en zo veel mogelijk schoon te maken met water en zeep:
Niet weggepoetst heb ik de cijfers in de hals. Die hebben er waarschijnlijk al sinds de pop gemaakt is op gezeten.Van mij mogen die sporen van de originele makers van 1926 best blijven bestaan. Je ziet ze niet, ze vallen in de halskom:
Bij de lamptest zijn de breuken in het hoofd goed zichtbaar. Je ziet dat de naden zelfs kieren vormen. Ironisch genoeg is dat het ergste in het gezichtje.... In de nek, die met minder aandacht (en minder lijm) is geplakt, is dat het minst het geval.... ;-/ De nek is zelfs het beste, meest sluitend geplakt..
Ja ja, 'Minder is meer," dat geldt ook voor lijm ;-}
Het flirt-ogen-mechaniekje was helemaal losgeraakt. Je ziet hier de andere bewegende delen van het gezichtje, de oogleden en het tongetje. Die zitten gelukkig nog wèl op hun plek:
Eerst moest ik uitvinden hoe ze eigenlijk in het hoofdje hadden gezeten. De sporen van het oude montage-gips waren daarbij aardig behulpzaam. Zo moest het gezeten hebben:
Domweg terugplaatsen leverde ogen in de verkeerde stand. Waarom weet ik niet precies, maar het zag er zo uit, het gezichtje werd een beetje eng, met veel oogwit onder de ogen:
Wat daartegen hielp, was in dit geval: het inkorten van het stangetje waar het flirt-gewichtje aan hangt......
Wie met hetzelde type flirtogen worstelt, zie ook hier , snapt vast wat ik bedoel... Het inkorten zelf was eenvoudig: op 'de juiste plek' ombuigen... Maarja, het blijft giswerk wat de juiste plek is..... ;-} Gelukkig ging het goed:
Het meisje moest ook weer haar op haar hoofdje (en kopdekseltje) krijgen. Het pruikje dat ik bij het popje kreeg, leek me origineel; andere popes van dit type dragen het ook, en het Germany-merkje is vooroorlogs:
Dan kwam nog het belangrijkste, en ook lastigste werk...... Het bijschilderen van de breuken.
Dat bijschilderen is kiezen tussen 2 kwaden: helemaal plamuren en overschilderen, dan zie je de breuken niet meer, maar dan ben je ook de originele, porseleinen, 'huid' kwijt.
De tweede mogelijkheid is alleen de breuklijntjes bijwerken. Met als gevolg dat je de breuken enigzins blijft zien, maar je de originele, porseleinen, 'huid' overal waar die nog gaaf is, kunt behouden.
Ik heb dus gekozen voor het laatste: eindeloos lijntjes zetten, in zoveel mogelijk verftinten, om daarmee de breukelijn te camoufleren. Alle verf die op de ongeschonden delen van het gezichtje terechtkwamen, heb ik weggehaald met wattenstaafjes:
Met nieuwe kleertjes, destijds ook gekocht op marktplaats, een handgebreid babyjurkje, een nieuw maillootje, haar eigen schoenen en pruikje, is ze weer een èchte pop.... Van Rosalie (10) mag ze even een knuffeltje vasthouden :-)
Even poseren samen met Rosalie, zodat je kunt zien hoe groot ze is: wel 67 cm inclusief pruikje en kopdeksel:
En tenslotte.... Zo zit ze nu op een grote stoel... :-)
Ze lijkt veel op de Simon Halbig K*R 126: dezelfde kuiltjes in de wangetjes, zelfde kuiltje in de kin, zelfde verhoudingen in het gezichtje.. Als iemand eventuele verschillen kent, hoor ik ze graag.
Ze heeft ook een naam gekregen. Haar eerste naam weten we natuurlijk niet. Maar nu, als negentigjarige peuter, luistert ze naar de naam ..Paula:
Hartelijke groetjes allemaal!
Jolie